Qrammatika/Turan dilinin qrammatikası

Vikikitab, açıq dünya üçün açıq kitablar
Jalpi turk dilinin qrammatikası Qrammatika


Turan Dili (Turán Tili)[redaktə]

İsmin Halları

qız

qız

eşik

qapı

üy

ev

qızı

qızı

eşiyi

qapını

üyü

evi

işi

işi

qıza

qıza

eşiyə

qapıya

üyə

evə

işə

işə

qızda

qızda

eşikdə

qapıda

üydə

evdə

işdə

işdə

qızdan

qızdan

eşikdən

qapıdan

üydən

evdən

işdən

işdən

qızın

qızın

eşiyin

qapının

üyün

evin

işin

işin

Fellər[redaktə]

İndiki Zaman[redaktə]

-(y)ır-, -(y)ir-, -(y)ur-, -(y)ür İndiki Zaman Şəkilçisi + Şəxs Şəkilçiləri

Təsdik

kelirəm

gəlirəm

oquyuram

oxuyuram

kelirsən

gəlirsən

oquyursan

oxuyursan

kelir

gəlir

oquyur

oxuyur

kelirik

gəlirik

oquyuruq

oxuyuruq

kelirsiniz

gəlirsiniz

oquyursunuz

oxuyursunuz

kelirlər

gəlirlər

oquyurlar

oxuyurlar

 

İnkar

kelmirəm

gəlmirəm

oqumuram

oxumuram

kelmirsən

gəlmirsən

oqumursan

oxumursan

kelmir

gəlmir

oqumur

oxumur

kelmirik

gəlmirik

oqumuruq

oxumuruq

kelmirsiniz

gəlmirsiniz

oqumursunuz

oxumursunuz

kelmirlər

gəlmirlər

oqumurlar

oxumurlar

 

Qeyri-qəti Gələcək Zaman[redaktə]

-(y)ar-, -(y)ər- Qeyri-qəti Gələcək Zaman Şəkilçisi + Şəxs Şəkilçiləri

Təsdik

kelərəm

gələrəm

oquyaram

oxuyaram

kelərsən

gelərsən

oquyarsan

oxuyarsan

kelər

gələr

oquyar

oxuyar

kelərik

gələrik

oquyarıq

oxuyarıq

kelərsiniz

gələrsiniz

oquyarsınız

oxuyarsınız

kelərlər

gələrlər

oquyarlar

oxuyarlar

İnkar

kelmərəm

gəlmərəm

oqumaram

oxumaram

kelməzsən

gəlməzsən

oqumazsan

oxumazsan

kelməz

gəlməz

oqumaz

oxumaz

kelmərik

gəlmərik

oqumarıq

oxumarıq

kelməzsiniz

gəlməzsiniz

oqumazsınız

oxumazsınız

kelməzlər

gəlməzlər

oqumazlar

oxumazlar

Qəti Gələcək Zaman[redaktə]

-(y)acaq-, -(y)əcək- Qəti Gələcək Zaman Şəkilçisi + Şəxs Şəkilçiləri

Təsdik

keləcəyəm

gələcəyəm

oquyacağam

oxuyacağam

keləcəksən

gələcəksən

oquyacaqsan

oxuyacaqsan

keləcək(dir)

gələcək(dir)

oquyacaq(dır)

oxuyacaq(dır)

keləcəyik

gələcəyik

oquyacağıq

oxuyacağıq

keləcəksiniz

gələcəksiniz

oquyacaqsınız

oxuyacaqsınız

keləcəklər

gələcəklər

oquyacaqlar

oxuyacaqlar

 

İnkar

kelməyəcəyəm

gəlməyəcəyəm

oqumayacağam

oxumayacağam

kelməyəcəksən

gəlməyəcəksən

oqumayacaqsan

oxumayacaqsan

kelməyəcək(dir)

gəlməyəcək(dir)

oqumayacaq(dır)

oxumayacaq(dır)

kelməyəcəyik

gəlməyəcəğik

oqumayacağıq

oxumayacağıq

kelməyəcəksiniz

gəlməyəcəksiniz

oqumayacaqsınız

oxumayacaqsınız

kelməyəcəklər

gəlməyəcəklər

oqumayacaqlar

oxumayacaqlar

 

Şühudi Keçmiş Zaman[redaktə]

-dı-, -di-, -du-, -dü- Şühudi Keçmiş Zaman Şəkilçisi + Şəxs Şəkilçiləri

Təsdik

keldim

gəldim

oqudum

oxudum

keldin

gəldin

oqudun

oxudun

keldi

gəldi

oqudu

oxudu

keldik

gəldik

oquduq

oxuduq

keldiniz

gəldiniz

oqudunuz

oxudunuz

keldilər

gəldilər

oqudular

oxudular

 

İnkar

kelmədim

gəlmədim

oqumadım

oxumadım

kelmədin

gəlmədin

oqumadın

oxumadın

kelmədi

gəlmədi

oqumadı

oxumadı

kelmədik

gəlmədik

oqumadıq

oxumadıq

kelmədiniz

gəlmədiniz

oqumadınız

oxumadınız

kelmədilər

gəlmədilər

oqumadılar

oxumadılar

Nəqli Keçmiş Zaman[redaktə]

-mış-, -miş-, -muş-, -müş-, -(y)ıb-, -(y)ib-, -(y)ub-, -(y)üb- Nəqli Keçmiş Zaman Şəkilçisi + Şəxs Şəkilçiləri

Təsdik

kelmişəm

gəlmişəm

oqumuşam

oxumuşam

kelibsən

gəlmişsən
gəlibsən

oquyubsan

oxumuşsan
oxuyubsan

kelib (dir)

gəlmiş(dir)
gəlib(dir)

oquyub(dur)

oxumuş(dur)
oxuyub(dur)

kelmişik

gəlmişik

oqumuşuq

oxumuşuq

kelibsiniz

gəlmişsiniz
gəlibsiniz

oquyubsunuz

oxumuşsunuz
oxuyubsunuz

keliblər

gəlmişlər
gəliblər

oquyublar

oxumuşlar
oxuyublar

 

İnkar

kelməmişəm

gəlməmişəm

oqumamışam

oxumamışam

kelməyibsən

gəlməmişsən
gəlməyibsən

oqumayıbsan

oxumamışsan
oxumayıbsan

kelməyib(dir)

gəlməmiş(dir)
gəlməyib(dir)

oqumayıb(dır)

oxumamış(dır)
oxumayıb(dır)

kelməmişik

gəlməmişik

oqumamışıq

oxumamışıq

kelməyibsiniz

gəlməmişsiniz
gəlməyibsiniz

oqumayıbsınız

oxumamışsınız
oxumayıbsınız

kelməyiblər

gəlməmişlər
gəlməyiblər

oqumayıblar

oxumamışlar
oxumayıblar